Các bậc phụ huynh khi nuôi con nhỏ hẳn đều sẽ có mối quan tâm chung về chế độ dinh dưỡng cho các bé. Đặc biệt khi các bé bước vào độ tuổi Mầm non sẽ có thay đổi rõ rệt về thể chất cũng như tinh thần. Vậy một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ ở trương mầm non sẽ như thế nào?
1. Vai trò dinh dưỡng hợp lý đối với trẻ
Nếu như trẻ có độ tuổi từ 1 đến 3 sẽ bắt đầu biết tìm hiểu, tò mò về mọi vật và sự việc xung quanh thì khi qua tuổi này, trẻ đã tự biết khám phá vạn vật, liên tục đặt câu hỏi tại sao cho người lớn. Giai đoạn này trẻ bắt đầu hình thành thói quen ăn uống, các món ăn, số lượng thức ăn... Vì vậy, nếu trẻ không được cha mẹ chăm sóc tốt về dinh dưỡng có thể dẫn đến việc trẻ sẽ gặp nhiều vấn đề liên quan đến sức khoẻ, tình trạng dinh dưỡng, sự phát triển nền tảng về thể chất và trí tuệ.
Việc chăm sóc và có chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sẽ giúp trẻ phát triển tốt cả về thể chất, trí tuệ và hình thành thói quen ăn uống tốt cho trẻ trong suốt những năm sau này.
2. Nhu cầu thành phần các chất dinh dưỡng cho trẻ
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ ở trường mầm non cần được thực hiện đảm bảo theo nhu cầu khuyến nghị. Với trẻ mầm non, nhu cầu về năng lượng khuyến nghị trung bình khoảng từ 1230 kcal đến 1320 kcal trong một ngày. Tỷ lệ chất bột đường chiếm 52% đến 60%, chất đạm chiếm khoảng 13% đến 20%, chất béo chiếm khoảng từ 25% đến 35% tổng năng lượng khẩu phần hàng ngày.
Thực đơn hàng ngày nên cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng từ các loại thực phẩm khác nhau bao gồm: Chất đường bột, chất đạm, chất béo, các loại vitamin và khoáng chất khác ...
Bên cạnh việc chăm sóc chế độ dinh dưỡng cho trẻ, cha mẹ cũng cần khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể thao phù hợp để giúp trẻ có khả năng phát triển tốt hơn về cân nặng và chiều cao.
3. Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và các chế biến món ăn cho trẻ mầm non
Chế độ dinh dưỡng của trẻ có thể ảnh hưởng khá nhiều đến sự phát triển cũng như thói quen ăn uống của trẻ trong những năm tháng sau này. Vì vậy, thực hiện xây dựng thực đơn hàng ngày cho trẻ rất cần được cha mẹ quan tâm và tìm hiểu thêm kiến thức. Nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ cần đảm bảo:
- Khẩu phần ăn phải cung cấp đầy đủ năng lượng cho trẻ mỗi ngày để trẻ có thể tham gia tất cả mọi hoạt động từ sinh hoạt, học tập đến vui chơi. Nhà trường cần cung cấp cân đối các nhóm chất cơ bản bao gồm protein, glucid, lipid, vitamin và chất khoáng, chất xơ.
- Khẩu phần ăn cần được thực hiện đa dạng mỗi ngày giúp kích thích khẩu vị của trẻ và giúp trẻ có thể ăn nhiều hơn và ngon miệng hơn.
- Xây dựng khẩu phần ăn theo mùa và phù hợp với sở thích của trẻ. Nên ưu tiên sử dụng thực phẩm theo mùa nhằm đảm bảo đa dạng, chất dinh dưỡng và đặc biệt vấn đề liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm
4. Những thực phẩm nên và không nên sử dụng cho trẻ
Trẻ mầm non thuộc độ tuổi đang ở trên đà phát triển nhanh cả về trí tuệ và thể chất, cha mẹ cần lưu ý rất nhiều trong việc lựa chọn thực phẩm và theo dõi quá trình ăn uống của trẻ.
Một số loại thực phẩm nên sử dụng cho trẻ mầm non: Sữa và các thực phẩm được chế biến từ sữa; Rau xanh, trái cây; Các chất béo lành mạnh bao gồm chất béo không no bão hoà đơn và chất béo không no bão hoà đa như dầu thực vật, dầu oliu, bơ, phô mai... nhằm giúp cho trẻ phát triển trí não toàn diện hơn.
Một số loại thực phẩm không nên sử dụng cho trẻ mầm non: Đồ uống có gas và thực phẩm chứa nhiều đường. Các loại thực phẩm ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ... Các món ăn quá cứng như ngô, mía, hạt bánh kẹo cứng có thể ảnh hưởng đến hàm răng của trẻ.
Bên cạnh xây dựng cho trẻ chế độ ăn hợp lý giúp trẻ được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng thì cha mẹ cũng cần biết để bổ sung các vi chất quan trọng cho bé như vitamin A, vitamin C, vitamin D,... Bởi vì nếu thiếu một trong những vi chất này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như khô mắt, khô da, chậm lớn, hay bị ho hoặc sổ mũi..., chậm tăng trưởng chiều cao, giấc ngủ bị ảnh hưởng, kém tập trung khi học, ngủ không ngon giấc.
*** Chế độ dinh dưỡng cho trẻ mầm non – Cân đối các nhóm thực phẩm cần thiết
1. Thực phẩm giàu protein
Thịt, cá, trứng, sữa và các chế phầm từ sữa hay các loại đậu, ngũ cốc là nguồn cung cấp đạm tuyệt vời cho trẻ.
2. Thực phẩm chứa chất béo có lợi.
Chất béo rất cần thiết cho một chế độ dinh dưỡng hợp lý của trẻ. Ở độ tuổi này, trẻ cần được cung cấp chất béo cần thiết cho quá trình tăng trưởng thể chất và phát triển trí tuệ. Do đó trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ không thể nào thiếu dầu, thịt, bơ, sữa, phomai…
3. Thực phẩm tinh bột
Nguồn cung cấp tinh bột chủ yếu hàng ngày cho trẻ là cơm , cháo. Để tránh tình trạng trẻ nhàm chán, biếng ăn , bạn có thể thay đổi thường xuyên các loại thực phẩm, làm đa dạng hơn thực đơn hàng ngày của trẻ
4. Sữa và các sản phẩm từ sữa
Sữa là nguồn thực phẩm rất quen thuộc và dường như không thể thiếu với trẻ nhỏ. Sữa giàu canxi, vitamin và khoáng chất có lợi cho trí não của trẻ. 2 ly sữa mỗi ngày là đủ cho trẻ ở độ tuổi mầm non. Chúng ta cần xem rõ nhãn mác, nguồn gốc và thành phần của sản phẩm.
5. Hoa quả và rau xanh
Hoa quả và rau xanh chứa nhiều chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ, hỗ trợ phòng ngừa táo bón. Ngoài ra, các vitamin có trong hoa quả còn giúp trẻ ngăn ngừa một số bệnh. Ví dụ: vitamin C có trong cam, quýt, ổi giúp trẻ nâng cao sức đề kháng, tránh xa các bệnh cảm, cúm thông thường; vitamin A có trong cà rốt, cà chua giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt…